ارزیابی شاخص‌های متابولیک در پلاکت‌های پولد نگهداری شده به مدت 5 روز

    چکید ه   سابقه و هدف   پلاکت‌ها یکی از اجزای مهم خون هستند که در روند فعالیت‌های هموستاز نقش به سزایی دارند. در این مطالعه شاخص‌های متابولیک پلاکت‌های متراکم پولد شده که به مدت 5 روز نگهداری شده بودند مورد بررسی قرار گرفت.   مواد وروش‌ها   پلاکت‌های متراکم با عمل سانتریفوژ در دو مرحله تهیه شدند و تا زمان آزمایش در دمای 22 درجه سانتی‌گراد روی دستگاه روتاتور قرار گرفتند. 4 پولد پلاکتی که هر کدام شامل 5 واحد پلاکت متراکم بود، آماده گردید. شمارش پلاکت، لاکتات دهیدروژناز، غلظت گلوکز، غلظت لاکتات، pH ، فشار اکسیژن( PO2 )، فشار دی‌اکسید کربن( PCO2 )، درصد اشباع اکسیژن( O2 sat ) نسبت گاز اکسیژن به دی‌اکسید کربن( O2:CO2 )، در روز اول(پلاکت‌های تازه) و روز پنجم(پلاکت‌های نگهداری شده) مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزار 10 SPSS و آزمون ویل کوکسون( Wilcoxon ) استفاده شد.   یافته‌ها   مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. میانگین شمارش پلاکت در 4 پولد پنج‌تایی در روز اول حدود 1011×7/2 بود در صورتی که میانگین شمارش پلاکت در 4 پولد پنج‌تایی نگهداری شده به مدت 5 روز، 1011 × 1/2 بود. واحد‌های پولد پلاکتی نگهداری شده کاهشی در حدود 10%- 5% را در مقایسه با واحدهای پولد پلاکتی تازه نشان دادند که حکایت از نابودی پلاکت‌ها در طول مدت نگهداری بود. pH تمام پولدهای پلاکتی در حدود ثابتی باقی ماند، اختلاف pH نمونه‌های روز اول و روز پنجم بسیار اندک بود و همگی در حدود pH فیزیولوژیک قرار داشتند. کاهش فشار اکسیژن نسبت به فشار دی‌اکسید کربن فوق‌العاده کمتر بود. نسبت گاز اکسیژن به دی‌اکسید کربن در روز اول برابر با 7/2 و این نسبت در روز پنجم برابر 6/3 بود. غلظت آنزیم‌های لاکتات دهیدروژناز و لاکتات در روز پنجم مقدار کمی افزایش پیدا کردند و سطح گلوکز به طور تدریجی از 8/24 تا 5/21 میلی‌مول در لیتر کاهش پیدا کرد.   نتیجه گیری   نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می‌دهد که با انتخاب یک کیسه مناسب جهت نگهداری پلاکت، می‌توان غلظت لاکتات دهیدروژناز و لاکتات را به حداقل رساند و درصد اکسیژن به دی‌اکسید کربن را حتی بعد از مدت زمان 5 روز، در مقدار بالاتری نسبت به روز اول نگه داشت. این خود یکی از عوامل مهم در حفظ و نگهداری پلاکت با کیفیت مناسب است.   کلمات کلیدی : پلاکت، pH ، لاکتات دهیدروژناز